Voor veel reizigers blijft een cruise als vakantiebeleving onbekend en onbemind. Een vakantie op zee heeft ook lang het imago gehad te duur te zijn, en daardoor te elitair. Een vooroordeel dat mede gecreëerd is door mainstream media die telkens uitpakken met de duurste rederijen zonder melding te maken van meer budgetvriendelijke alternatieven. Ook de rederijen zelf pakken graag uit met hun beste en duurste suites.
Toch kende de sector in de voorbije jaren een enorme groei. Het voordeel van meerdere bestemmingen te ontdekken tijdens een reis zonder telkens je koffer uit te moeten pakken, de uitgebreide kindvriendelijke faciliteiten, en het gemak van elke dag lekker te kunnen eten, spreekt steeds meer reizigers aan. Bovendien merken ze dat de prijs-kwaliteitverhouding vaak beter is dan bij landvakanties. Al moet er eerlijkheidshalve aan toegevoegd worden dat de gestegen prijzen voor vliegtuigtickets deze verhouding onder druk zetten.
Daarom bieden sommige rederijen ook afvaarten aan vanuit Amsterdam, Rotterdam, en zelfs Zeebrugge. Hierdoor hebben reizigers meteen het voordeel dat ze geen dure vliegtuigtickets moeten aanschaffen. Een voordeel dat voor families al snel kan oplopen in de honderden euro’s.
Voor wie toch liever de zon opzoekt in de Middellandse Zee, dreigt een vakantie op zee binnenkort alvast iets duurder uit te vallen. De Balearische regering, onder leiding van president Marga Prohens, heeft namelijk plannen voorgesteld om de zogenaamde ‘Belastingen op Duurzaam Toerisme‘ voor bezoekers drastisch te verhogen. Zo zal tijdens het hoogseizoen (juni, juli en augustus), de huidige belasting voor cruisepassagiers op populaire eilanden als Mallorca en Ibiza stijgen van € 2 per persoon naar € 6 per dag. Buiten het hoogseizoen, tussen maart en december, blijven passagiers € 2 betalen, met alleen januari en februari – het laagseizoen op de eilanden – belastingvrij.
Met meer dan 1,8 miljoen verwachte passagiers in 2025 zal deze belastingverhoging miljoenen opleveren voor de eilanden. Volgens de regionale overheid is de belastingverhoging noodzakelijk om de ecologische voetafdruk van het toerisme te verminderen, waarbij de opgehaalde middelen worden gebruikt voor duurzaamheidsprojecten, infrastructurele verbeteringen en bescherming van cultureel erfgoed.
Toename van bezoekers en regels
De flinke toename van het aantal cruiseschepen en passagiers in het cruiseseizoen van 2024 in de Balearen – Mallorca, Menorca, Ibiza, Formentera, en de kleinere eilanden Cabrera, Espalmador, Aire en Dragonera – ligt aan de basis van de nieuwe regelgeving.
Gedurende het jaar kende de archipel in de Middellandse Zee bijna 1500 cruise-aanlopen en 1,7 miljoen gasten, een toename van 20 procent in vergelijking met 2023. Daarom dringen milieuactivisten en andere belangengroepen er bij de regering op aan om het aantal cruiseschepen dat mag aanmeren in bijvoorbeeld Palma de Mallorca te beperken en om mega-cruiseschepen te verbieden. In mei 2024 steunde de burgemeester van Palma de Mallorca de oproep voor een gedeeltelijk verbod op cruiseschepen. Zijn plan is om het aantal schepen dat mag aanmeren te beperken of alleen die schepen toe te staan die hun thuishaven in de hoofdstad van Mallorca hebben.
Volgens een overeenkomst uit 2021 staat Palma slechts drie schepen toe om binnen een periode van 24 uur aan te meren. Ibiza laat slechts twee schepen toe. Aangezien het verbieden van cruiseschepen een grotere uitdaging is voor lokale overheden, is het verhogen van belastingen voor passagiers een groeiende trend.
Op de Griekse Eilanden hebben autoriteiten die vergelijkbare uitdagingen ondervinden als de Balearen, een toeslag van € 20 geïntroduceerd voor gasten die tijdens het hoogseizoen van 2025 per cruiseschip in bijvoorbeeld Santorini en Mykonos arriveren. Kleinere, minder bezochte eilanden zullen een toeslag van € 5 in rekening brengen.
In Venetië was de toeristenbelasting van afgelopen zomer voor dagbezoeken in het hoogseizoen zo succesvol in het genereren van fondsen, dat de UNESCO-werelderfgoedlocatie van plan is deze te verhogen van € 5 naar € 10 in 2025. De belasting werd geïmplementeerd op 29 van de drukste dagen van het eiland, waarbij € 2,4 miljoen werd opgehaald.