Reizen is openstaan voor nieuwe culturen, gewoontes en tradities. En toch zal je onderweg ontdekken dat wat je ver van huis ervaart vaak nauw samenhangt met onze tradities en gewoontes. Vandaag nemen we je mee op een ontdekking tussen heden en verleden en volgen we de geur van wierook in Oman.
Rond wierook heerst een heuse mythe. Zo wordt gezegd dat het hars van de Boswelliaboom in de oudheid evenveel waard was als goud. Bij ons wordt de sfeervolle geur bijna alleen maar in kerken, als teken van Gods aanwezigheid, gebrand, In de Arabische wereld daarentegen wordt er in het dagelijkse leven veel meer belang gehecht aan het gebruik van olibanum. Van het gebruik in parfums en huisgeuren, tot het aromatiseren van dranken en het gebruik in natuurlijke geneesmiddelen. Het kan zelfs gebruikt worden om vlekken uit kleding te verwijderen. Maar hoe wordt het hars geproduceerd en wat maakt het zo bijzonder? Wij nemen je mee naar Oman, waar de legendarische Wierookroute zijn oorsprong vindt.
Dhofar: de bakermat van de wierook
Dhofar in het zuidwesten van Oman wordt beschouwd als de bakermat van de wierook. De meeste reizigers bezoeken de regio vanwege de prachtige zandstranden. Een kijkje in het binnenland is echter ook de moeite waard. Hier vind je de droge vallei van Wadi Dawkah waar meer dan 5.000 exemplaren van de Arabische wierookbomen groeien. Samen met andere bezienswaardigheden zoals de oude havens langs de wierookroute in Dhofar is deze vallei uitgeroepen tot Unesco werelderfgoed.
Vroeger liep de handelsroute van Oman via Jemen en Saoedi-Arabië langs de Rode Zee, naar Petra in Jordanië tot Alexandrië in Egypte. De wierookhandel zorgde dan ook voor welvaart in Dhofar. Zo gaven de Wijzen het pasgeboren kindje Jezus wierook cadeau, samen met goud en mirre. Maar wierook was ook erg populair bij farao’s uit het oude Egypte en de keizers van het Romeinse Rijk. Tot op de dag van vandaag is de handel van wierook een belangrijke economische sector voor de regio, samen met het toerisme.
Het productieproces van wierook
De wierookbomen in Dhofar behoren toe aan verschillende families, waarbij de oogstrechten van generatie op generatie worden doorgegeven aan mannelijke nakomelingen. Wierookbomen groeien het beste in afgelegen, warme én droge gebieden. De oogst begint jaarlijks eind maart en duurt enkele maanden. Tijdens het oogstseizoen wordt de schors van de boom op verschillende punten geopend met een scherp oogstmes. Dit vereist uiterste precisie, want als de snede te diep is, droogt de boom uit en sterft hij.
In het begin is de melkachtige, glanzende olibanum slechts beperkt zichtbaar. Wanneer de schors enkele weken later voor de tweede en derde keer wordt doorgesneden, ‘bloedt’ de boom de ’tranen van Allah’, zoals de hars ook wel wordt genoemd, in grotere hoeveelheden. Na twee tot drie weken rijpen, kunnen de harsdruppels worden geoogst.
Een boom levert vier tot acht kilo wierook per seizoen op. De kwaliteit en hoeveelheid zijn sterk afhankelijk van de grootte van de boom, de conditie en de locatie. De kwaliteitsniveaus worden bepaald door de kleur van de hars, variërend van amberkleurig en geel tot transparant. Hoe lichter de kleur, hoe zuiverder het product. De Omaanse Royal al-Hojari wierook, die een groenige glans heeft en bijna transparant lijkt, wordt beschouwd als de duurste wierook ter wereld. Hiervoor betaal je ongeveer €300,00 per kilo. De productie ervan omvat slechts vijf procent van de totale oogst van het land.
Ervaar de geur van het Midden-Oosten
Cosmetica, zeep, parfum, olie, kaarsen, wierookstokjes of kauwgom; er zijn veel wierooksouvenirs die toeristen van hun reis naar Oman mee naar huis kunnen nemen. Voor een wierooksouvenir ga je naar Salalah, de enige wierookbazaar ter wereld.
Verschillende hotels in de regio hebben ook het wierookerfgoed van het land in hun concepten geïntegreerd en maken het tastbaar voor reizigers. Bijvoorbeeld het Alila Hinu Bay Resort bij het vissersdorp Mirbat. In het restaurant van het hotel kan je op een culinaire reis langs de oude handelsroutes van wierook trekken. Tijdens een meergangenmenu maak je kennis met een grote verscheidenheid aan oosterse gerechten. Zo geniet je van een Jemenitische dip met zwarte komijnzaadjes, saffraan en kardemom geserveerd met pita en khubz brood. Een Turkse tarhana soep, op traditionele wijze gemaakt door de deegbasis samen met enkele groenten twaalf dagen te laten fermenteren. Of Lam Shuwa, een Omaanse delicatesse waarbij het vlees wordt gemarineerd in een speciaal mengsel van kruiden, gevuld met dadels en noten en gewikkeld in bananenbladeren. Vervolgens wordt het 48 uur lang in een traditionele ondergrondse oven gegaard, waardoor het extra mals en sappig wordt. Als afsluiting van je culinaire reis geniet je van het Griekse gebak Bougatsa verrijkt met een wierookcrème, roos, pistachenoten en honing, geserveerd met wierook-vanille-ijs.
Een bijzondere spa-ervaring met wierook kan je beleven in het Al Baleed Resort Salalah by Anantara in de hoofdstad van Dhofar. Je kan er volop genieten van een massage met wierookolie. Na je bezoek aan de spa drink je een cocktail met wierookaroma’s en terwijl je door de lobby wandelt komt de geur van olibanum je tegemoet. Kortom een bijzonder concept gebaseerd op de geuren van Oman.
Ook in andere delen van het land is de wierook voortdurend aanwezig. Zo torent een gigantisch, witte wierookbrander uit op een rots boven de wijk Riyam in de Omaanse hoofdstad Muscat. De kruidige geur van wierook vult ook de lucht op de luchthaven van Muscat. Hier zorgen fraai gevormde elektrische wierookbranders in metaal ervoor dat de geurzintuigen van vertrekkende gasten nog even geprikkeld worden. Het zorgt ervoor dat je een bezoek aan Oman niet snel zal vergeten.